«ДАМУ» қоры дәстүрлі түрде Қазақстандағы шағын және орта бизнесті (ШОБ) қолдаудың негізгі құралы ретінде қарастырылады. Алайда экономиканың «жасыл өсуге» көшуі және қаржы нарығының дамуы жағдайында жаңа субсидиялау және кепілдік беру бағдарламаларының құрылымдық шектеулері айқын көрініп отыр, әсіресе жаңартылатын энергия көздері (ЖЭК) саласындағы жобаларды қаржыландыруда.
Мәселе: үш стратегиялық қателік
- Облигациялық қарыздармен жұмыс істеу құралдарының болмауы
ESG платформалары мен AIX және KASE биржаларында облигация шығару сияқты тұрақты қаржыландыру құралдарының белсенді дамуына қарамастан, «ДАМУ» қоры облигациялық қарыздарды субсидиялау немесе кепілдендіру механизміне қоспайды. Бұл жеке инвесторлар үшін облигациялардың тартымдылығын төмендетіп, ұзақ мерзімді жасыл инфрақұрылымдық жобаларды қолдауды мүмкін емес етеді. - ЭҚЖЖ 35.11 кодының (электр энергиясын өндіру) басым салалар тізімінен алынып тасталуы
Бұл қадам ЖЭК жобаларын басым қолдаудан толығымен шығарып тастайды, олардың тұрақты даму, халықаралық міндеттемелерді орындау және экспорттық кіріс құрудағы стратегиялық маңыздылығына қарамастан.
Сала ДАМУ бағдарламасындағы мәртебесі Электр энергиясын өндіру (ЭҚЖЖ 35.11) Басым салаларға кірмейді Жабдықты орнату / құрылыс Кірістірілген КЭС / ЖЭК өндіру Кірістірілген - Бағдарламалардың ашық еместігі және бизнеспен әлсіз байланыс
«ДАМУ» қорының жаңа бағдарламалары пилоттық кезеңсіз және ашық талқылаусыз іске қосылады. Нарық операторлары мен қатысушылары өзгерістер туралы уақтылы ақпарат алмайды және ESG құралдары мен жобалық қаржыландыру тәсілдерін әзірлеуге тартылмайды.
Бұл неліктен маңызды?
- ЖЭК жобаларының капитал нарығы арқылы қаржылануының бұзылу қаупі.
- Жоғары тұрақтылық пен экспорттық әлеуетке ие салаға жеке инвестициялар ағынының шектелуі.
- КЭС құрылысы қолдау алса да, электр энергиясын өндірудің қолдау алмауы — парадоксалды жағдай.
- ESG бағытындағы кері қадам: жасыл облигацияларды қаржыландыруды шектеу тұрақты даму міндеттемелерінен бас тарту болып табылады.
Саясатты түзету бойынша ұсыныстар
Шара | Ұсыныс |
---|---|
ЭҚЖЖ 35.11 қосу | ЖЭК объектілерінен электр энергиясын өндіру саласын басым сала ретінде қалпына келтіру |
Облигациялық қаржыландыруды қолдау | Купондық мөлшерлеме бойынша субсидияларды және кепілдіктерді қоса алғанда, жаңа бағдарламаларды облигациялық қарыздарға кеңейту |
AIX/KASE-пен бірігу | ESG қаржыландыру шеңберінде қор биржаларымен ынтымақтастық туралы меморандумға қол қою |
Ашықтық және диалог | Жаңа механизмдерді іске қоспас бұрын бизнес және салалық қауымдастықтармен ашық консультациялар өткізу |
Қорытынды
Қазақстандағы ШОБ «ДАМУ» қорын тұрақты энергетиканы және қаржы нарықтарын жаңғыртуды қолдаудың стратегиялық арнасы ретінде пайдалануға тиіс және пайдалана алады. Ол үшін ұсынылған шектеулерді жою және ЖЭК-ті жаңа индустрияландырудың негізі ретінде басым мәртебеге қайтару қажет.